موزه آبگینه و سفالینه تهران

تاریخچه موزه آبگینه وسفالینه تهران

نوع معماری:

 بنای مذبور مانند بسیاری از بناهای دیگر دوره قاجار از تلفیق معماری سنتی ایران (نمای بیرون) و معماری اروپایی (درونی بنا) قرن نوزدهم بهره برده است كه داخل بنا در سفری كه قوام السلطنه به فرانسه داشت، الگو برداری شد.

زیربنا:

1040 متر مربع و در باغی به وسعت 7000 متر مربع

فرم ساختمان:

هشت گوشه و ستون های کاذب در قسمت ورودی

تغییرات در اولین دوره renovation

  • افزودن گچ بری هایی به سبک اروپایی به بخشی از تالار های طبقه اول اگر دقت کنید، پایین بخشی از گچ‌بری‌های این طبقه پرچم سفارت مصر دیده می‌شود.
  • اتصال دو طبقه از طریق پلكان هایی چوبی دوطرفه( به شكل 2 نعل اسب تودرتو) به سبك روسی
  • تغییر شکل سرسرای گنبدی شکل به صورت مسطح

تغییرات در دومین دوره renovation

طراحی داخلی توسط هانس هولاین از معماران سبک پست مدرن، که از آثار تاریخی ایران مانند کاخ تچر، ستون‌های تخت‌جمشید، کعبه زرتشت الهام گرفته است.

تغییر کاربری حوضخانه زیرزمین به کتابخانه با بیش از چهار هزار جلد در موضوعات مرمتی، هنرو دانشگاهی

ویترین‌ها و فضای موزه به صورت مدرن طراحی شده‌، ولی به بنا کلی ساختمان که بنا سنتی است آسیب نزده

معرفی فضاها طبقه اول

طبقه اول – ورودی و پلکان

آثار سرامیک سفالی مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و بقایای ظروف شیشه ای مربوط به قرن 18 و 19 در اروپا در راهروی طبقه اول به نمایش گذاشته شده است. طبقه اول از طریق پله های چوبی نعلي شكل به سبک روسی (قرن 18 تا 19) به طبقه دوم متصل می شود. تا قبل از انتقال این بنا به سفارت مصر، سرسرای موزه پیش از استقرار سفارت مصر دراین محل به شکل گنبد ساخته شده بود در این دوران به صورت مسطح درامد

آثار سرامیک سفالی مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و بقایای ظروف شیشه ای مربوط به قرن 18 و 19 در اروپا در راهروی طبقه اول به نمایش گذاشته شده است. طبقه اول از طریق پله های چوبی نعلي شكل به سبک روسی (قرن 18 تا 19) به طبقه دوم متصل می شود. تا قبل از انتقال این بنا به سفارت مصر، سرسرای موزه پیش از استقرار سفارت مصر دراین محل به شکل گنبد ساخته شده بود در این دوران به صورت مسطح درامد

  • شیشه سرامیک
  • ظرف سرامیکی
  • ظروفی به شکل جانوران
  • پیکره سفالین

طبقه اول – فروشگاه موزه

در همه اماکن دیدنی، فروشگاهی قرار دارد تا به رسم یادبود وسیله‌ای بخرید فروشگاه موزه آبگینه نیز می‌توانید صنایع دستی، کارت پستال و یا فیلم و کتاب‌های آموزشی خریداری کرده و به یادگار نگه دارید.

طبقه اول – تالار سمعی و بصری

اسلاید ها و فیلم های آثار موزه آبگینه در این تالار به نمایش گذاشته می شود. در تمامی تالار‌های موزه آبگینه، آثار باستانی وجود ندارند. اين تالار اطلاعات عمومی شما را در مورد باستان شناسی و حفاری بالا می‌برد. در این تالار به شما توضیح می‌دهند که حفاری باستان شناسی چطور صورت می‌گیرد. گاهی آثار باستانی به صورت لایه به لایه روی یکدیگر قرار می‌دهند و یا آثار تمدن‌های متوالی در یک مکان با فاصله کم نسبت به یکدیگر یافت می‌شوند.

بر روی دیوار این تالار، یک جدول گاه شمار نصب شده. با نگاه کردن به این جدول می‌توانید دریابید که ایران چقدر قدمت دارد. در این جدول تمدن ایران را با سایر تمدن‌ها مقایسه کرده که بسیار جالب و دیدنی است. کمی آنطرف‌تر، نقشه دیگری روی دیوار نصب شده که مکان‌ها باستانی ایران را نشان می‌دهد. انسان در گذشته تصور می‌کرده که بعد از مرگ دوباره به زندگی معمولی در دنیای دیگر باز خواهد گشت و به همین دلیل وسایل روزمره فرد مرده را همراه او دفن می‌کردند تا در آن دنیا از آنها استفاده نماید. حالا این وسایل شخصی و زیورآلات تبدیل به گورستان باستان شناسی شده که استخوان این اجساد را در کنار وسایل باستانی می‌توان پیدا کرد.

طبقه اول – تالار مینا

تالار مینا یکی از زیباترین تالارهای موزه آبگینه است که با گچ بری های خاکستری و سفید طراحی شده است. در این تالار می توانید قدیمی ترین شیشه های مربوط به 4000 سال را ببینید. آثار شیشه ای مات و براق، شیشه عطر مربوط به هزاره اول و دوم قبل از میلاد و لوله های شیشه ای که از معبد چغازنبیل کاوش شده است در این تالار به نمایش گذاشته شده است. لوله‌های شیشه‌ای زيگورات معبد چغازنبيل بزرگترين معبد ايران، مهره‌های تزئینی، سفال‌های اولیه بدون لعاب و بدون نقش و نگار، عطردان‌های شیشه‌ای ، سفال‌های نقشدار، آثاری با نقوش حیوانات، گیاهان و یا اشکال هندسی، همه و همه در این تالار قرار دارند. طراحی ویترین‌های این تالار برگفته از معماری دوره هخامنشیان است.

دیاگرام طراحی پلان کاخ تچر و الگوبرداری

کاخ تچر و دیاگرام طراحی استند تالار مینا

نمونه های بسیاری از وحدت بصری در حقیقت ریتم وتکرار در طول تاریخ دیده میشود. حال آنکه این وحدت بصری در نماهای کاخ های تخت جمشید از جمله کاخ تچر وجود دارد. نمای کاخ تچر از الگوهای مهندسی پیروی میکند. وحدت بصری را در ورودی کاخ و ریتم و تکرار را در پنجره های طرفین ایجاد کرده است.

طبقه اول  – تالار بلور

آثار شیشه‌ای مربوط به هزاره اول قبل از میلاد، امپراتوری هخامنشی، امپراتوری ساسانیان و آغاز دوران طلایی اسلامی در این تالار به نمایش گذاشته شده است. یک معکب بزرگ در میانه  تالار بلور خودنمایی می‌کند. در اصل این ویترین بزرگ مکعب شکل را می‌توان مهم‌ترین قسمت تالار بلور دانست که انواع شیشه‌های کشف شده داخل کشور را در دل خود جای داده. نحوه نمایش آثار باستانی به این شکل در تمامی دنیا منحصر به فرد است. آثاری از دوره‌های مختلف همانند هزاره اول پیش از میلاد مسیح، ساسانیان، سلسله هخامنشیان و اوایل دوره اسلام در این مکعب قرار دارند.

  • کوزه شیشه‌ای
  •  جام و کاسه شیشه‌ای
  • چراغ آویز شیشه‌ای یا همان لوستر
  •  کاسه شیشه‌ای

تخت جمشید و دیاگرام طراحی استند استوانه ای تالار بلور

تخت جمشید و دیاگرام طراحی استند مکعبی تالار بلور

معرفی فضاها طبقه دوم

طبقه دوم – پلکان و راهرو

آثار شیشه ای و سرامیکی مربوط به دوران طلایی اسلامی و جلوه هایی از هنرمندان معاصر در این راهرو به نمایش گذاشته شده است. به وسیله پلکان چوبی زیبایی که به شکل نعل ساخته شده به سرسرای طبق دوم وارد می‌شوید. در لحظه ورود به راهروی طبقه دوم موزه آبگینه، سفالینه‌هایی را خواهید دید که به دوران اسلامی باز می‌گردند. اشیاء مختلف شیشه‌ای که به سده‌های چهارم تا ششم هجری قمری تعلق را می‌توانید ببینید که حالا داخل ویترین‌های این موزه قرار گرفته‌اند.

گلاب‌پاش شیشه‌ای

 جام سفالین

طبقه دوم – تالار صدف

طراحی این تالار مانند یک پوسته نیمه باز است از این رو نام آن برای سالن انتخاب شده است. (در زبان فارسی صدف به معنی صدف است) در تالار صدف  چندین سفال متعلق به قرن سوم و چهارم شهر نیشابور  و آثار سرامیکی از جمله کتیبه و ظروف شیشه ای که کاربرد تزئینی داشته اند به نمایش گذاشته شده است.

بادکش‌های شیشه‌ای

کاسه سفالی

طبقه دوم – تالار لاجورد 1

تزئینات این بخش شامل گلاب پاش و صراحی است. تالار پنج (لاجورد) موزه آبگینه بخاطر لعاب های یك رنگ فیروزه به این نام خوانده می شود و از قرن هفتم و هشتم (دوره ایلخانی) بجامانده است. به دلیل اهمیت آثار حاضر در این تالار، تالار لاجورد را به دو بخش جداگانه تقسیم کرده‌اند. ویترین‌هایی که در این تالار قرار دارند، با الهام از خیمه‌های مغولی و برج و مقبره‌های آنها ساخته شده است.

همچنین میزی که از دوران قاجار بجامانده با لعاب هفت رنگ و آذین بندی شده به نقش چهره های شخصیت های شاهنامه است که نام هر شخص بالای چهره نوشته شده است. در ویترین‌های این تالار، سفال‌هایی با لعاب لاجوردی وجود دارند که رایج‌ترین رنگ لعاب در ایران پس از اسلام به شمار می‌آمده. در قرن هفتم و هشتم و در دوره الیخانی را می‌توان اوج هنر لعاب لاجوردی دانست.

طبقه دوم – تالار لاجورد 2

داخل تالار لاجورد ۲ آثار شیشه‌ای به چشم می‌خورد که به سده‌های یازدهم تا سیزدهم تعلق دارند. این آثار تقریبا متعلق به دوران صفویه و قاجاریه هستند و نسبت به ظروف سده ششم ه.ق ساده‌تر بوده و نقوش کمتری دارند. در این تالار قطعاتی از کاشی‌های لعاب دار را خواهید دید که با نقوش شاهنامه تزئین شده‌اند. لوحی سفالی هفت رنگ که شاهنامه را به تصویر کشده و به دوران قاجار تعلق دارد

طبقه دوم – تالار زرین فام

در اصل زرین فام نام ظروفی است که به دوره سلجوقی تعلق دارد. این ظروف زیبا دور تا دور با خط نسخ و نستعلیق تزئین شده‌اند. دلیل نام‌گذاری اين تالار نهم دقیقا همین است. اکثرا این ظروف از جنس لاجورد، فیروزه و طلا ساخته شده‌اند. ممکن است چهره‌های مغولی را روی این ظروف باشدکه بر اساس محل کشف این چهره‌ها متفاوت هستند.

در این تالار نمونه‌ای از سفال‌های سده چهارم تا هفتم ه.ق را به صورت کلی می‌توانید مشاهده کنید. قسمتی از آن را ظروف زرین فام تشکیل داده‌اند و قسمت دیگر ظروف مینایی به چشم می‌خورند. روی این ظروف نقش‌هایی دیدنی از صحنه‌های داستان‌های حماسی وجود دارد که اطراف ان با اشعار و ادعیه مختلف به خط نسخ و نستعلیق تزئین شده‌ است.

ظرف سفالین

 کاسه سفالین

مدول مربع و دریا و دیاگرام طراحی استند تالار زرین

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *